İbadetin manası şudur ki: Dergâh-ı İlâhîde abd kendi kusurunu ve acz ve fakrını görüp, kemâl-i rububiyetin ve kudret-i samedâniyenin ve rahmet-i İlâhiyenin önünde hayret ve muhabbetle secde etmektir.

Yani, rububiyetin saltanatı, nasıl ki ubudiyeti ve itaati ister; rububiyetin kudsiyeti, paklığı dahi ister ki, abd, kendi kusurunu görüp istiğfar ile ve Rabbini bütün nekaisten pak ve müberra ve ehl-i dalâletin efkâr-ı bâtılasından münezzeh ve muallâ ve kâinatın bütün kusuratından mukaddes ve muarra olduğunu tesbih ile, سُبْحَانَ اللّٰهِ ile ilân etsin.

Hem de, rububiyetin kemâl-i kudreti dahi ister ki, abd, kendi zaafını ve mahlûkatın aczini görmekle, kudret-i samedâniyenin azamet-i âsârına karşı istihsan ve hayret içinde اَللّٰهُ اَكْبَرُ deyip, huzû ile rükûa gidip, Ona iltica ve tevekkül etsin.

Hem rububiyetin nihayetsiz hazine-i rahmeti de ister ki, abd, kendi ihtiyacını ve bütün mahlûkatın fakr ve ihtiyâcâtını suâl ve dua lisanıyla izhar ve Rabbinin ihsan ve in’âmâtını şükür ve sena ile ve اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ ile ilân etsin.

(Sözler, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-2023, s. 58)

***

Akaidî ve imânî hükümleri kavî ve sabit kılmakla meleke haline getiren, ancak ibadettir. Evet, Allah’ın emirlerini yapmaktan ve nehiylerinden sakınmaktan ibaret olan ibadetle, vicdânî ve aklî olan imânî hükümler terbiye ve takviye edilmezse, eserleri ve tesirleri zayıf kalır.

(İşârâtü’l-İ’câz, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-2022, s. 165)

***

İnsanın;

• o yüksek ruhunu inbisat ettiren ibadettir;
• istidatlarını inkişaf ettiren ibadettir;
• meyillerini temyiz ve tenzih ettiren ibadettir;
• emellerini tahakkuk ettiren ibadettir;
• fikirlerini tevsî ve intizam altına alan ibadettir;
• şeheviye ve gadabiye kuvvelerini had altına alan ibadettir;
• zâhirî ve bâtınî uzuvlarını ve duygularını kirleten tabiat paslarını izale eden ibadettir.
• İnsanı mukadder olan kemalâtına yetiştiren ibadettir.
• Abd ile Ma’bud arasında en yüksek ve en latif olan nisbet, ancak ibadettir. Evet, kemalât-ı beşeriyenin en yükseği şu nisbet ve münasebettir.

(İşârâtü’l-İ’câz, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-2022, s. 167)

***

Ey nefis! Ubudiyet, mukaddeme-i mükâfat-ı lâhika değil, belki netice-i nimet-i sâbıkadır. Evet, biz ücretimizi almışız; ona göre hizmetle ve ubudiyetle muvazzafız.

(Sözler, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-2023, s. 401)